NL 
FR 
Exotische dieren zoals parkieten, allerlei soorten reptielen of zelfs vogelspinnen worden steeds vaker als huisdier gehouden. Dat roept wel een aantal vragen op over hun welzijn en over de veiligheid van de buurt. In Wallonië en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat er een wettelijk kader en in sommige gevallen is voor deze nieuwe huisdieren een milieuvergunning vereist.
Welke dieren mag je houden?
Allereerst moet je weten dat je niet zomaar elke diersoort mag bezitten. Voor zoogdieren bestaat er een positieve lijst van dieren die zowel in Wallonië [1] als in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest mogen worden gehouden. Hieruit volgt dat het bezit van zoogdieren die niet in deze lijst zijn opgenomen in principe verboden is.
Er bestaat nog geen vergelijkbare lijst voor vogels en reptielen, maar het houden van een aantal beschermde soorten is verboden, in het bijzonder van alle vogels die van nature in het wild op het Europese grondgebied leven, overeenkomstig de artikels 2 en 3 van de Wet op het natuurbehoud voor Wallonië [2] en artikel 68 van de Verordening inzake natuurbehoud voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest [3].
Afhankelijk van de soort en het aantal is in Wallonië een milieuverklaring of -vergunning vereist
In het Waalse Gewest bestaat er een lijst van geclassificeerde activiteiten waarvoor een milieuverklaring of een milieuvergunning vereist is. Daaronder valt onder meer het privé houden van exotische dieren.
Dit betekent dat het houden van een exotisch dier onderworpen is aan een milieuvergunning klasse 2 indien het dier is opgenomen in bijlage V van het besluit van de Waalse regering van 4 juli 2002 [4] of behoort tot een soort die is opgenomen in bijlage A van Verordening (EG) nr. 338/97 van de Raad van 9 december 1996 inzake de bescherming van in het wild levende dier- en plantensoorten door controle op het desbetreffende handelsverkeer [5]. Het gaat in het bijzonder over veel soorten kaketoes, ara's of parkieten, maar ook over boa's, tijgerpythons en vogelspinnen.
Indien het exotische dier niet op bovenstaande lijsten voorkomt, is voor het bezit ervan niettemin een milieuverklaring vereist, behalve voor vissen, amfibieën, reptielen, vogels en ongewervelde dieren.
Naast de specifieke voorwaarden voor het houden die in de vergunning kunnen worden opgelegd, moet de houder van een exotisch dier voldoen aan alle voorwaarden van het besluit van de Waalse regering van 16 januari 2014 [6] indien hij onderworpen is aan een milieuverklaring of aan de sectorale voorwaarden van het besluit van de Waalse regering van 16 januari 2014 [7] indien hij onderworpen is aan een milieuvergunning.
Formaliteiten in verband met het aantal en de grootte van de dieren in Brussel
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt het houden van exotische dieren niet specifiek vermeld in de lijst van activiteiten die aangifteplichtig zijn of die een milieuvergunning vereisen [8]. Het aantal en de grootte van de dieren bepalen of er al dan niet bepaalde administratieve stappen moeten worden genomen.
Het is noodzakelijk om vooraf een verklaring af te leggen vanaf 6 tot 30 kleine dieren (bijvoorbeeld honden of katten) of 1 groot dier (bijvoorbeeld een paard). Vanaf 31 kleine dieren of twee grote dieren is een milieuvergunning vereist [9].
Dit geldt echter niet voor vogels zoals bedoeld in rubriek 115 van bovengenoemde lijst, noch voor bijenkorven of vissen. Het is dus duidelijk dat het houden van een klein exotisch dier in principe niet onderworpen is aan een vergunning of aangifte. Er zij echter op gewezen dat de gemeentelijke verordeningen van je gemeente een specifieke formaliteit voor het houden van dergelijke dieren kunnen voorschrijven.
In de praktijk moet je zowel in Wallonië als in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de verklaring of de aanvraag van een milieuvergunning indienen bij het gemeentebestuur.
Vergeet de verplichtingen van de bezitsvergunning niet!
Ten slotte wijzen we erop dat artikel 6 van de nieuwe Waalse wet op het dierenwelzijn, die op 1 januari 2019 in werking is getreden, bepaalt dat een vergunning vereist is om een dier te houden, rekening houdend met het feit dat elke volwassene het recht heeft om het dier te houden zonder daarvoor iets te moeten doen. Deze vergunning mag niet worden verward met de milieuvergunning en komt hier bovenop. De bezitsvergunning kan worden ingetrokken in geval van overtreding van de voorschriften inzake dierenwelzijn.
Lees ook:
De milieuvergunning in het Brussels Gewest: die verplichting sla je niet zomaar in de wind!
Arnaud RANSY
Jurist gespecialiseerd in milieurecht en ruimtelijke ordening
Unie van Waalse steden en gemeenten
[1] http://environnement.wallonie.be/legis/bienetreanimal/bienetre064.html
[2] http://environnement.wallonie.be/legis/consnat/cons001.htm
[3] http://www.etaamb.be/nl/beschikking-van-01-maart-2012_n2012031122.html
[4] http://environnement.wallonie.be/legis/pe/pe006bis.htm
[5] https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLEG:1997R0338:20100815:FR:PDF
[6] http://environnement.wallonie.be/legis/pe/peintegr043.htm
[7] http://environnement.wallonie.be/legis/pe/pesect072.html
[8] http://app.leefmilieubrussel.be/lijsten/?nr_list=IC_LIST
[9] https://leefmilieu.brussels/themas/dierenwelzijn/info-milieuvergunningen