Hoe kan je je beschermen tegen bliksem?

Niet alleen op zwoele zomerdagen, maar ook tijdens de winter kunnen we te maken krijgen met hevige onweersbuien, compleet met donder en bliksem. Vooral de bliksem kan grote schade aanrichten en (on)rechtstreeks ongevallen veroorzaken. Hoe kan je je zich hiertegen beschermen?

   

De bliksem is een elektrische stroom

De bliksem is een extreem krachtige elektrische ontlading die heel plots zeer grote elektrische stroompieken veroorzaakt. Die stroom kan, door zijn intrinsieke eigenschappen leiden tot brand, of via geleiders in de buurt op zijn beurt andere stroompieken opwekken die apparatuur en andere elektrische installaties beschadigen.

De temperatuur op de plek waar de bliksem inslaat kan tot duizenden graden oplopen waardoor het voorwerp dat hij raakt (een boom, omheining of stro) in brand vliegt.

De elektromagnetische inductie, vergelijkbaar met een heel intense radiogolf, veroorzaakt zeer hoge stroompieken in de geleiders waar de bliksem door gaat of die zich in de buurt bevinden van de bliksem. Deze stroompieken zijn zo hevig dat ze schade veroorzaken tot binnenin apparaten, zoals ook bij kortsluiting kan gebeuren.

Mensen zijn heel gevoelig voor elektrische stroom en kunnen zelfs sterven door elektrocutie bij een blikseminslag.


Preventietips bij onweer

Voor het risico op brand

Een bliksemafleider is zeker onmisbaar. Deze geleider voert de gevaarlijke stroompieken af naar de aarde om zo de installatie waarop hij is aangesloten, te beschermen.

Voor het elektrische risico

• Telefoneer niet met een vaste lijn.

• Ontkoppel al je apparaten (stekkers, antennekabels en kabels voor de telefoon en het netwerk). Er bestaan ook power supply units en andere apparaten die het netwerk beschermen, maar deze moeten dan wel aangesloten zijn op een goede veiligheidsaarding.

• Zorg ervoor dat je kabels zo kort mogelijk zijn. Hoe langer ze zijn, hoe groter de geïnduceerde stroom zal zijn.

Voor mensen die buitenshuis zijn

• Ga onmiddellijk schuilen in een stevig afgesloten gebouw (open schuilplaatsen bieden geen enkele bescherming) of in een volledig metalen voertuig. Sluit de deuren en de ramen.

• Blijf uit de buurt van plaatsen die de bliksem aantrekken (toren, dak, bliksemafleider of een eenzame boom midden op een veld). Zorg ervoor dat je zelf ook niet de bliksem aantrekt. Gebruik geen paraplu.

• Blijf uit de buurt van open plekken, open water en bosranden. Een gracht waarin je kan bukken kan als schuilplaats dienen, maar dit is minder efficiënt.

• Als je niet op tijd kan weggeraken van een open plek, blijf dan gehurkt zitten met je hoofd naar beneden, je handen op je oren en je voeten bij elkaar. Ga nooit plat op de grond liggen. Als je in groep bent, bewaar dan allemaal een onderlinge afstand van minstens 2 meter.

Voor mensen die binnenshuis zijn

• Sluit de deuren en de ramen en blijf er uit de buurt.

• Ga niet in bad of onder de douche.

• Blijf uit de buurt van schoorstenen, een open haard en metalen leidingen en voorwerpen.


Jean-Paul CHARLIER
Brandweercommandant o.r.


Meer weten